Na ons bezoek aan het Wilhelmina Kinderziekenhuis hadden Nino en ik ons er met tegenzin bij neergelegd dat er op dit moment inderdaad geen behandelopties waren voor Charlotte. We besloten daarom door te gaan op ingeslagen weg van fysiotherapie, ergotherapie, logopedie en ontwikkelingsstimulering door een orthopedagoog. En toen ging er, door stom toeval, opeens toch een hele nieuwe wereld voor ons open en kregen we eindelijk de antwoorden waar we al zo lang naar op zoek waren.
En nee, dat was niet in een gerenommeerd academisch ziekenhuis, maar gewoon op Facebook of all places!
Na de geboorte van onze jongste, was ik lid geworden van een baby-en kind forum, Babycenter.com. Onder het motto, baat het niet, schaadt het niet, had ik hier ooit een post geplaatst over Charlotte’s Grin2B en gevraagd of er misschien andere ouders waren met Grin2B kindjes. Ik had hier eigenlijk geen inhoudelijke reacties op gekregen en intussen was ik, medio 2018, ook nauwelijks meer actief op het forum. Op een dag logde ik toch weer in en bekeek ik mijn berichtjes. Ik bleek nog een reactie te hebben gekregen op mijn Grin2B post. Deze was van een andere moeder met een zoon met Grin2B die ook op het forum zat! Ze vroeg onder andere of ik ook al lid was van de Grin2B community op Facebook. Grin2B community op Facebook??? Ik had als halve digibeet niet eens een Facebook account, laat staan dat ik er ooit aan gedacht had om daar naar Grin2B te zoeken.
Dat Facebook account kwam er natuurlijk met de snelheid van het licht en sindsdien is er letterlijk een wereld voor ons open gegaan!
Allereerst hebben we veel andere ouders leren kennen. Het is heel bijzonder hoe snel je een band kunt krijgen met mensen die je nog nooit ontmoet hebt, alleen omdat je allebei een kind met Grin2B hebt en precies weet met welk verdriet, welke zorgen en welke problemen die andere ouders ook te maken hebben. Voor het eerst konden we onze ervaringen uitwisselen, vragen stellen en voelden we ons niet meer zo alleen staan in onze strijd voor Charlotte. De Facebook community voelde echt als een warm bad waarin ouders vreugde en verdriet van de kinderen met elkaar delen en we elkaar helpen en steunen door dik en dun. Ik ben dan ook nog iedere dag dankbaar dat ik deze groep gevonden heb en dat we hier deel van mogen uitmaken.
Van deze andere Grin2B ouders kregen we ook eindelijk de informatie over Grin2B in het algemeen (en Charlottes mutatie in het bijzonder) waar we al zo lang naar op zoek waren en die we van de artsen nog nooit gekregen hadden. Ik vergeet nooit dat een ouder in de Facebook groep aan mij vroeg of Charlotte “gain of loss of function” had. Mijn antwoord was: Loss natuurlijk, als Charlotte hoogbegaafd geweest was, had je mij echt niet horen klagen! Gain of loss of function bleek echter helemaal niets met Charlottes cognitieve vermogens te maken te hebben. Het betekent namelijk of de problemen van je kind veroorzaakt worden door een overschot aan neurotransmitter (gain) of een tekort hieraan (loss). We leerden dat beide varianten zelfs hun eigen, zij het beperkte, behandelmogelijkheden hebben. Zo viel ruim 2 jaar na dato ook het puzzelstukje op zijn plek waarom Charlotte in het WKZ in Utrecht niet behandeld kon worden met memantine. Haar mutatie resulteerde naar alle waarschijnlijkheid in Loss of Function en memantine is een medicijn dat alleen geschikt is voor kinderen met Gain of Function. Het verlaagt namelijk de productie van de neurotransmitter. Het laatste wat je natuurlijk wilt bij een kindje met Loss of Function is de productie van de neurotransmitter nog verder verlagen.
Dit betekende dus ook dat we, voor we zelfs maar na konden gaan denken over een eventuele behandeling voor Charlotte, eerst erachter moesten zien te komen of Charlotte’s specifieke mutatie resulteert in Gain of Function of in Loss of Function. Hiervoor hadden we een zogenaamde functionele analyse van haar mutatie nodig. In de Facebook groep hoorden we dat we deze zowel in Barcelona door het team van dr. Xavier Altafaj Tardio als in Atlanta door het team van dr. Stephen Traynelis gratis voor Charlotte konden laten opstellen. We hoefden alleen maar haar mutatie door te mailen en dan zou de functionele analyse na verloop van tijd vanzelf onze kant op komen. De Nederlandse artsen hadden het echter nog nooit met ons over Gain of Loss of Function gehad, laat staan dat ze ons op het belang van een functionele analyse gewezen hadden!
Ook legde een andere ouder ons voor het eerst uit wat Charlotte’s mutatie inhield. Nino en ik zijn allebei fiscaal jurist en hebben geen enkele medische kennis. Ik zal dan ook beslist niet beweren dat ik het genetische verhaal helemaal begrijp, laat staan dat ik het correct kan reproduceren, maar dit was echt veel meer dan de genetici in het Vu ons tot dan toe hadden uitgelegd. Later hebben Nino en ik overigens wel nog een fijn en uitgebreid gesprek over Charlotte’s mutatie gehad met een geneticus van het WKZ. Zij heeft dit gesprek daarnaast ook nog eens in een duidelijke brief voor ons samengevat. Alle fouten in mijn uitleg hierna van Charlotte’s mutatie komen dan ook geheel voor mijn rekening en liggen beslist niet aan haar!
Charlotte heeft een de novo heterozygote pathogene nonsense mutatie in het Grin2B gen, namelijk c.1555C >T p.(Arg519*)
Hiervan snapten wij eigenlijk alleen maar de woorden “de novo” (niet doorgegeven door een van de ouders maar per toeval ontstaan) en “pathogeen” (klachten veroorzakend). Nu ontdekten we eindelijk voor het eerst wat de andere termen en de letters en cijfers in haar mutatie betekenden. Voor wie dit interessant vindt, volgt hierna een uitleg van Charlotte’s mutatie.
Een gen heeft 2 allelen. Bij een heterozygote mutatie zijn deze twee allelen verschillend. In het geval van Charlotte betekent dit dat een allel helemaal perfect is. Dit allel produceert dus de juiste hoeveelheid en ook de juiste samenstelling van een eiwit dat essentieel is voor de neurotransmitter NMDAR2B. In de tweede allel van Charlotte zitten echter 2 fouten. Het DNA bestaat uit 4 bouwstenen. Deze worden basen of nucleotiden genoemd. De basen worden afgekort met de letters A, T, C en G. Bij Charlotte staat op positie 1555 van het Grin2B gen een T waar eigenlijk een C had moeten staan. Hierdoor ontstaat een zogenaamde stopcodon. Dit kun je vergelijken met een punt. Haar lichaam stopt door deze “punt” met het aflezen van het Grin2B gen op positie 519 bij het aminozuur arginine. Het door dit allel geproduceerde eiwit is daardoor sterk verkort en wordt daarom door haar lichaam vervolgens weer afgebroken. Hierdoor heeft Charlotte ook Loss of Fuction, een tekort van de neurotransmitter NMDAR2B. Doordat zij maar een enkel werkend allel heeft, komt zij in principe de helft van de neurotransmitter tekort. Zo’n mutatie met een stopcodon wordt een getrunceerde of een nonsense mutatie genoemd.
Het feit dat Charlotte een nonsense mutatie heeft, en dan ook nog een nonsense mutatie waarbij het recept voor het eiwit zo vroeg wordt afgebroken dat dit eiwit door haar lichaam ook weer wordt afgebroken, is dan ook de verklaring voor haar relatief milde vorm van Grin2B. Ook biedt ons dit in principe goede uitgangspunten voor een eventuele behandeling. Indien Charlotte namelijk behandeld wordt met een medicijn dat de productie van het eiwit cq van de neurotransmitter verhoogt, verhoog je automatisch alleen de goede vorm van de neurotransmitter. Je verhoogt niet ook een foutieve vorm van de neurotransmitter waardoor je, in een worst case scenario, zelfs slechter af zou kunnen zijn dan voor de medicatie.
Nino en ik waren vanzelfsprekend dolblij dat we op Facebook lotgenoten gevonden hadden en we nu voor het eerst begonnen te begrijpen wat de Grin2B van Charlotte precies in hield. Het beste moest echter nog komen! Via de Facebook groep kwamen we ook te weten dat in het laatste weekend van september 2018 in Barcelona de allereerste Europese Grin2B conferentie gehouden zou worden. Daar moesten en zouden wij natuurlijk ook bij zijn!
Dus Barcelona here we come!